Osmanlı Tarihinde Çığır Açan 10 Bilim İnsanı
Osmanlı Tarihinde Çığır Açan 10 Bilim İnsanı. Osmanlı tarihinde bilim alanında birçok yenilik yapılmıştır. Osmanlı devleti bu sayede gelişmiş ve diğer devletlerin önüne geçmiştir. Osmanlı döneminde sağlık, astronomi, fizik ve matematik gibi alanlarda gelişmeler ve yenilikler meydana gelmiştir.
Osmanlı döneminde gelişmeleri sağlayan bilim insanı yeri geldiğinde zorlanmış ve baskılanmıştır fakat buna rağmen birçok eser ve çalışma ortaya çıkmıştır. Bu gelişmelerin mimarı olan 10 bilim insanını tanıyarak onların yaşamlarından ve çalışmalarından örnek alabiliriz.
Müneccimbaşı Ahmed Dede
Müneccimbaşşı Ahmet dede 1631 yılında Selanikde dünyaya gelmiştir. 17. Yüzyılda Osmanlı devletinde çeşitli konularda çalışmış ve bu onbir farklı konu hakkında yirmiden fazla eser vermiştir. Çoğu eserine ulaşılamamıştır. En ünlü ve günümüzde Osmanlı tarihinin en önemli kaynağı olan Sahafü’l – Ahbar adlı eseri yazmıştır. Bu kaynak Arapça dilindedir. Kaynakta dünya tarihi anlatılmaktadır. Padişah IV. Mehmed döneminde saraya müneccimbaşı olarak atanmıştır fakat IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi ile Ahmed Dede Mısıra sürülmüştür. 1702 yılında Mekke’de vefat etmiştir.
Akşemseddin
Akşemseddin 1389 yılında Şam’ da doğmuştur. Baba tarafından soyu Hz. Ebubekir’e kadar dayanmaktadır. İlk eğitimini babasından almıştır. 7 yaşında kuranı ezberlemiş ve hafız olmuştur. Gördüğü dini eğitim sonrası müderris olmuştur ve eğitim vermiştir. Daha sonra tıp ve eczacılık alanlarında eğitim alarak sağlık alanında kendini geliştirmiştir. Tıp alanına en çok bilinen çalışması ise mikroskop daha icat edilmemişken mikroplar ve mikroorganizmalardan bahsetmesidir. Akşemseddin II. Murat’ın emri ile Fatih Sultan Mehmed’in hocası olmuştur. 1459 yılında Göynük’ de vefat etmiştir.
Ali Kuşçu
Ali Kuşçu, asıl ası ile Ali Bin Muhammed 1403 yılında Semerkand’ da dünyaya gelmiştir. Astronom ve matematikçidir. Babası Timur imparatorunun ve astronomunun kuşçusu olduğu için ailesi de kuşçu olarak adlandırılırdı. Küçük yaşından itibaren matematik ve astronomiye karşı belirgin bir ilgisi vardı. Fatih Sultan Mehmed’ in daveti ile birlikte İstanbul’a gelmiştir. Ayasofya’camii’nin de müderrislik yapmıştır. İstanbul’un boylam ve enlemini ölçerek güneş saatleri yapmıştır. 1474 yılında vefat etmiştir.
Takiyüddin
1521 yılında dünyaya gelmiştir. 1571 yılında II. Selim saray müneccimi olarak Takiyüddin’ i atamıştır. 1574 yılında Galata kulesinde gözlemler yapmıştır. Daha sonra Sokullu Mehmet Paşa desteği ile 1577 yılında Tophane’ de Takiyüddin rasathanesi kurulmuştur fakat 1580 yılında topa tutulmuş ve yıkılmıştır.
Mirim Çelebi
Matematikçi ve astronomdur. İstanbul’ da eğitim görmüştür ve kısa sürede müderris olmuştur. Gökbilimde gözlemin gelişmesi için yeni yöntemler keşfetmiştir ve ilerlemesini sağlamıştır.
Katip Çelebi
Şubat 1609 yılında İstanbul’ da doğdu. Asıl adı Mustafa Bin Abdullah’ tır. Altı yaşında ilk dini eğitimlerini almıştır. Tarih, coğrafya bibliyografya ve biyografya ile ilgili birçok çalışması bulunmaktadır. Osmanlı devleti’ nde Batı ve Doğu bilimlerini karşılaştırıp sentez yapan ilk bilim insanı olarak bilinir. 1657 yılında vefat etmiştir.
Piri Reis
Asıl ismi Muyiddin Piri Beydir. 1465 yılında Gelibolu’ da dünyaya gelmiştir. Osmanlı Devletine denizcilik alanında birçok yenilik getirmiş ve başarı kazandırmıştır. Denizci bir ailede doğup büyümüştür. Gezdiği yerler ve yaptığı seferler sırasında harita çizmiştir. İskenderiye seferi sırasında haritasını padişahın huzuruna sunmuştur. Harita beğenilmiştir ve padişahın dünya ne kadar küçük dediği söylenmiştir. Fakat haritanın yarısı doğu kısmı günümüzde bulunamamıştır. 1554 yılında vefat etmiştir. ilk Denizci Türk Beyi Çaka Bey Kimdir?
Hezarfen Ahmet Çelebi
Hezarfen Ahmet Çelebi 1609 yılında dünyaya gelmiştir. IV. Murad döneminde yaşamıştır. Geliştirdiği kanatlar yardımıyla uçmayı başaran ilk Türk olmuştur. IV. Murad ilk önce ödüllendirmiş fakat daha sonra Hezarfen Ahmet Çelebinin tehlikeli olduğunu söyleyerek onu sürgün etmiştir. 1640 yılında 31 yaşında vefat etmiştir.
İbrahim Müteferrika
1674 yılında dünyaya gelmiştir, Macar asıllıdır. Mehmet Sait Efendi ile birlikte Matbaa kurmak için Damat İbrahim Paşaya başvurmuştur. Osmanlıda matbaacılık, çevirmenlik ve yazarlık yapmıştır.
Sabuncuoğlu Şerafettin
1385 yılında doğmuştur. Osmanlıda tıp alanında bir çok eser yazmıştır. Hekim ve cerrahtır. En önemli eseri Cerrah Name’dir. 1468 yılında vefat etmiştir.
