Deprem Sonrası
Deprem sonrası başlıklı makalemizde; 2020’nin ilk aylarında hayatımıza giren ve dünyamızı tamamen değiştiren salgın dünya çapında psikolojik sorunlara neden olmuştur. Üstelik her yıl olduğu gibi birçok doğal afete de tanık olduk. Bunların sonuncusu maalesef İzmir’de Richter ölçeğine göre 6,9 büyüklüğündeki deprem oldu.
Pandemi nedeniyle stres ve kaygı seviyelerimiz zaten oldukça yüksekken, doğal afet kurbanlarda ve daha fazlasında anksiyete bozukluklarına neden oldu. Korku, vücudumuzun en doğal tepkilerinden biridir. Deprem korkusuna “sismofobi” denir ve ne yazık ki çoğu insan deprem sırasında ve sonrasında ne yapacağını bilemez. Ek olarak, sigara ve alkol gibi bağımlılık yapıcı unsurlar, çoğu insan için korku ve paniği bastırmanın başlangıç noktasıdır. Depremden korunabilmek için alınması önlemler başlıklı makalemizi okumanızı öneriyoruz.
Deprem sonrası psikolojik destek
Deprem ve diğer doğal afetlerde yapılacak en önemli şeylerden biri de depremi çocuklara abartmadan anlatmaktır. Yetişkinler yaşadıkları felaketin sonuçlarının üstesinden gelmek için mücadele ederken maalesef çocuklar kalıcı psikolojik yaralarla yaşama devam ederler. ilginizi çekebilir; İstanbul ve Deprem gerçekleri nedir?
Korkunuz ve endişeniz birkaç haftadan fazla sürerse, uzman desteği aramalısınız. ‘Bilişsel davranışçı terapi‘ yöntemi sayesinde, anksiyete krizleri ve panik ataklar için çözümler bulunabilmektedir. Panik ve anksiyete ataklarıyla kendi başınıza nasıl başa çıkacağınıza geçelim. İzlemeniz gereken adımlar basit ve etkilidir. Bu sürecin temelinde kontrol ve iyileşmeye olan inanç yatar.
Deprem Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?
Kötü anıları hatırlamak, hala yaşıyormuş gibi hissetmek veya bu tür olaylardan sonra uyumakta zorluk çekmek normaldir. İşe gitmek, okula gitmek veya insanlarla zaman geçirmek gibi normal günlük aktiviteleri gerçekleştirmek zor olabilir. Bununla birlikte, çoğu insan birkaç hafta veya ay sonra daha iyi hissetmeye başlar.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri
TSSB semptomları genellikle travmatik olaydan hemen sonra başlar, ancak aylar veya yıllar sonra ortaya çıkmayabilir. Belirtileriniz dört haftadan uzun sürerse veya işinizi veya ev yaşamınızı etkiliyorsa, Travma Sonrası Stres Bozukluğunuz olabilir.
- Travma anını tekrar yaşama (Flashback).
- Travmatik olayın istenmeyen anılarını zihinden silememe, kabus görme, anımsatıcılara şiddetli tepki verme ve travmatik olayı tüm fiziksel belirtileriyle yeniden yaşama.
- Yaşadığınız travmatik bir olayı size hatırlatan durumlardan veya insanlardan kaçınmak, hatta bir olay hakkında konuşmaktan veya düşünmekten bile kaçınmak
- Olumsuz inanç ve duygulara sahip olmak.
- Kendiniz ve diğerleri hakkında düşünme şekliniz travma nedeniyle değişebilir. Kendinizi suçlu veya utanmış hissedebilirsiniz.
- Dünyanın tehlikeli olduğunu hissetmek ve güven problemi.
Deprem sonrası Travmaya Neler Sebep Olur?
- Doğal afetler (deprem, sel, yangın)
- İnsan yapımı yaralanmalar (savaş, işkence, tecavüz)
- Kazalar (iş, trafik)
- Beklenmedik ölümler
- Ciddi ölümcül hastalıklara sahip olmak
Toplumda psikolojik travmaya neden olan olaylar çok yaygındır. Araştırmalar, her iki kişinin bu tür olaylarla hayatında en az bir kez karşılaştığını göstermektedir. Psikolojik bir travma yaşama şansı herkes için eşit değildir. Suç oranının yüksek olduğu yerlerde yaşayanlar, diğer ruhsal veya alkole bağımlı hastalıkları olan kişiler, askerler, polisler, itfaiyeciler daha çok korkunç olaylarla karşı karşıyadır.
Travmaya Sonrası İyi Gelecek Şeyler
Travma geçirdiyseniz ve bu konuda yardım almak istiyorsanız aşağıdaki adımlar uygulayabilirsiniz. Kendinizi çok kötü hissediyorsanız ve bu durumla başa çıkamıyorsanız derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun. Kendi başınıza izleyebileceğiniz bazı adımlar:
Nefes Egzersizleri
Düzenli nefes egzersizleri, sizi problemlerden ve korkulardan uzaklaştıracaktır. Sırt üstü yatın ve gözlerinizi kapatın. Yavaş nefes almaya başlayın. Ne kadar iyi hissettiğinizi fark edeceksiniz. Nefes egzersizi sırasında nefesinizin vücudunuzdaki tüm seyahatini idrak etmeye çalışın.
Tüm dikkatinizi nefesinize vererek, havayı en çok nerede hissetiğinizi takip edin. Vücudunuzun doğal akışını yakından takip etmek sizi stres ve kaygıdan bir nebze olsun uzaklaştırmaya yetecektir.
Spor
Egzersiz, konsantrasyonunuzu en çok değiştirmenize yardımcı olacak aktivitelerden biridir. Gün içinde kısa yürüyüşler ve evde egzersiz yapmak size zindelik verecektir. Deprem sonrası anksiyete ve birçok psikolojik sorunlar için odak noktanız “odaklanmak” olmalıdır. Yürüyüş yaparken de ayaklarınıza ve zemine bakın. Nasıl adımlar attığınızı gözlemleyin. Bu tür odak terapileri kişilerde faydalı gelişimlere sebep olmaktadır.
Beslenme
Bu zor psikolojik süreçte yediklerinize ne kadar dikkat ederseniz, iyileşmeniz o kadar kolay olacaktır. Vücudunuzu zorlamayacak ve size enerji vermeyecek yiyecekler seçmeye çalışın. Çünkü vücudumuza aldığımız besinler aslında psikolojimizi etkileyen birinci unsurlardır. Pek çok araştırma yediklerimizin ruh halimizi etkilediğiyle alakalı hem fikir olmuştur.
Sosyal Hayat
Sosyalleşme, psikolojimiz için en iyi şeylerden biridir. Sosyal mesafenin kurallarına uyarak sevdiklerinizle vakit geçirmek kendinizi daha mutlu ve güvende hissetmenizi sağlayacaktır. İnsanlar doğaları gereği yalnız kaldıklarında karamsarlığa bürünürler. Yalnız insanlar, sosyal çevresi geniş insanlara nazaran daha kötü ve karamsar düşünürler. Ortada hiçbir şey yokken bile kendilerini depresyona itecek düşüncelere kapılmaya meyillidirler. Sürekli olmasa bile düzenli olarak, en azından hafta da bir kere sevdiğiniz ve sohbetinizin iyi olduğu insanlarla bir araya gelin. Birlikte hareket etmek, beraber aynı şeylere gülmek, sizi güvende hissettirecek ve karamsarlıktan kurtaracaktır.
Uyku
Maalesef kaygının hayatımızı etkilediği noktalardan biri de uyku. Uyumakta güçlük çekiyorsanız veya kabuslardan uyanıyorsanız, önce karanlık bir odada uyumayı deneyin. Küçük bir başucu lambası, kendinizi daha güvende hissetmenize yardımcı olacaktır. Yatmadan yarım saat önce odayı havalandırabilirsiniz. Bu sayede daha ferah bir ortam elde edebilirsiniz. Size yardımcı olacak bir diğer şey de rahatlama müziğidir. Uyku kalitenizi artırmak istiyorsanız yattıktan sonra piyano ve arp gibi rahatlatıcı enstrümanlar ile hafif müzik dinleyerek uykunuza odaklanabilirsiniz.
Meditasyon
Meditasyon, sizi dış faktörlerden izole ederek iç dünyanıza odaklanmanıza izin verecektir. Bu şekilde zihninizdeki olumsuz düşüncelerden kurtulabilirsiniz. Ruhunuzun farkındalığını artıracak meditasyon, kendinizi daha sakin ve daha rahat hissetmenizi sağlayacaktır. Bu terapi yöntemi aynı nefes egzersizlerinde olduğu gibi odaklanmayla alakalıdır.
Örneğin, hayatınız kötü bir hal almaya başladıysa, siz yarın ne giyeceğinize odaklanarak biraz da olsa içinizi rahatlatabilirsiniz. Bu geçici bir beyin kandırma yöntemidir fakat kendinizi en savunmasız hissettiğiniz anlarda yanlış şeylere odaklanmak sizi normal yaşamda gibi hissettirebilir.
Deprem Korkusu Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığın tedavi edilmesinin bir sonucu olarak deprem korkusunda önemli bir azalma olabilir. Maalesef psikolojik rahatsızlıklar insan yaşamını kalıcı ve uzun süreli olarak olumsuz etkiler. Bu nedenle hem hastalık korkusu hem de deprem için zaman kaybetmeden tedaviye başvurmak ve önlem almak son derece önemlidir.
ilginizi çekebilecek yazılarımız; Yeni başlayanlar için meditasyon rehberi
Tuzla Gazetesi Deprem Haberleri.