Afazi nedir?
Afazi nedir? Afazi, ciddi nörolojik hastalıklardan birisidir. Sol beyinde (Beynin yarıkürede) meydana gelen inme, felç, beyin travması ya da bir kaza sonucu kafanın sert bir yere ya da cisme çarpması sonucu oluşan beyin hasarlarından ortaya çıkan bir tür problemdir. Afazi, aynı zamanda beyin hasarlanması sonucu dil ve konuşma işlevlerinde meydana gelen kayıp ya da bozukluk olarak da tanımlanabilir. Afazi sonucu ortaya çıkan konuşma ve dil bozukluğu ya da kayıpları kesinlikle motor işlevsizlik demans ya da duygusal kayıpla ilişkilendirilmemelidir. Afazi tanısı almış olanlarda anlama, konuşma, okuma ve yazma merkezleri, gördüğü ciddi hasarlar sonucu büyük ölçüde geriler.
Afazinin Türleri Nelerdir
Afazi farklı türlere sahiptir. Genellikle beyin hasarının şiddeti ve yerine göre değişkenlik gösterir. Wernicke (akıcı) afazi de anlama güçlüğü oluşurken, broca(tutuk) afazide ise birey kendini ifade etmekte ya da söylemek isteyeceği kelimeleri ayırt etmekte zorluk çeker. Afaziye ek olarak konuşma apraksisi ya da dizartri gibi konuşma bozuklukları da eşlik edebilmektedir.
Afazi Kimlerde Görülür
Konuşma bozukluğu ve dil bozukluğu hastalıkları arasında yer alan afazi, yeni doğanlar dahil olmak üzere her yaştaki insanda görülebilir. Ama daha sık orta ve ileri yaşlarda dana sık görülebileceği söylenilmektedir. Günümüzde kadın ya da erkek her iki cinste eşit oranda afazi olabilmektedir. Amerika da yapılan bir araştırmaya göre yılda 80. 000 kişinin afazi olduğu sonucuna varılmıştır. Hala Türkiye’de afazili bireyleri sayısı konusunda kesin bir bilgiye saptanmamıştır. Ama Amerika Birleşik Devletleri’nde afazili bireyleri sayısı bir milyonu aşkın durumdadır.
Afazi Nedenleri
Afazi nedenleri tamamen beyin hasarıdır. Beyin konuşma ve dil alanlarını tamamının ya da yarısının hasarlanması sonucu ortaya çıkar. Beyin hasarına neden olan en büyük etmen ise inmedir. Beynin bir bölgesini kansız kalması sonucu ortaya çıkan inme sonucunda beyin hücreleri gerekli besinleri ve oksijenin taşıyan kan desteğini yeteri kadar alamazlar. Afaziye neden olan beyin hasarının oluşumundaki diğer etmenler ise; beyin tümörleri, beyin enfeksiyonu ve kafaya alınan şiddetli darbeler ve benzeri beyni etkenler durumlardır.
Afazi Tanısı Nasıl Olur
Afazi tanısı nöroloji uzmanı tarafından konulur. Eğer doktor afazi varlığından şüphelenirse bireyin iletişim becerilerini değerlendirmek amacı ile hastayı konuşma ve dil terapisti uzmanına yönlendirir. Burada konuşma ve dil terapisti bireyin karşısına alır, birtakım komutlar verir ve hasta bunları yerine getirip getirmediğine bakar. Eğer hasta uzmanın sorduğu soruları yanıtlayamaz, obje ve nesneleri adlandırmakta güçlük çekerse ve her şeyden önemlisi iletişimi sürdüremez ve dil terapisine hiçbir tepki vermez ise hastaya afazi tanısı konulabilmesi için bir terapi programı hazırlanarak afazi testi uygulanır.
Afazi Tedavisi Nasıldır
Aslına bakarsınız afazi tedavisinde tek ya da standart bir tedaviden bahsetmek pek doğru değildir. Afazili kişinin yaşı cinsiyeti, hastalığın şiddeti ve türü, eğitim düzeyine bağlı olarak ilaç tedavisine ek olarak rehabilitasyon yöntemleri uygulanır. Afazinin şiddetine bağlı olarak hasta ya tamamen iyileşir ya da kısmen iyileşir. Fakat günümüzde hızla ilerleyen tıp dünyasında bu konuda da bir hayli gelişmeler olmuştur. Hastada meydana gelen inme, beyin travması gibi durumlarda hastanın hastanede tedavi görüyor olması çok önemlidir. Ama tedavi sürecinde uygulanan konuşma ve dil terapisi de tedaviye önemli bir katkı sağlamaktadır. Ayrıca afazi tedavisinde hasar gören bölgeye özel tedavi yöntemi de uygulanabilmesi söz konusudur. Ayrıca her hastalıkta olduğu gibi erken tanı ve tedavisini hastalığın ilerlemesini kontrol altına almak açısından son dere3ce önemli olduğunu bilmenizde fayda vardır.