2020 Yılında Dünyada Neler Oldu?
2020 Yılında Dünyada Neler Oldu? 2020 yılının sonlarına yaklaşılan bu günlerde insanlar bir yandan 2020 yılının bir an önce bitmesini dilerken, bir yandan da bundan sonraki yılda neler olacağını büyük bir merakla beklenmektedir. 2020 yılı milenyum çağının en tartışmasız en kötü yılı olarak hafızalara kazınmaktadır. Zira 2020 yılında yaşanan olaylar bireysel değil ülkesel değil inanması zor bir şekilde de olsa küresel çapta yaşanmıştır. Kısacası 2020 yılını uluslararası sistemde her devlet neredeyse aynı olaylar çerçevesinde geçirmiştir. Ek olarak 2020 yılı milenyumun en çok küresel felaket yaşanan yıl olmuştur.
2020 yılında karşılaştığımız küresel felaketlerin başında, 2019 yılı sonlarına doğru başlayan ve 2020 Mart ayına kadar devam eden Avusturya yangınları gelmektedir. Ülke tarihinin en geniş çaplı yangını olan bu yangında 33 vatandaş ve pek çok hayvan hayatını kaybetmiştir. Yangınlar neticesinde açıklanan verilere göre toplamda on bir milyon hektar alan küle dönmüştür. Vefat edenlerin yanı sıra yine açıklanan verilere göre ülke nüfusunun yarısından fazlası yangından zarar görmüştür. Bir diğer yangın da Amazon Ormanlarında yaşanmıştır. Bu ormanda 2020 yılında çıkan yangın sayısı yine son yıllarda çıkanlara göre oldukça fazla olmuştur. Diğer yandan 2020 yılı Birleşmiş Millet tarafından en sıcak geçen yıl olarak açıklanmış ve bu yılda buzul erimeleri hızla devam etmiştir.
2020 Yılında Dünyada Neler Oldu?
25 Mayıs 2020 tarihinde Amerika’da 46 yaşındaki George Floyd, ABD’li bir polis tarafından insan haklarına aykırı müdahaleler sonucu öldürülmüş ve bu olay dünyanın pek çok ülkesinde tepkilere ve ırkçılık karşıtı eylemlere neden olmuştur. George Floyd Mineapolis’te hırsızlık suçlaması ile gözaltına alınırken bir polis memurunun dizi ile boğazına basması sonucu vefat etmiştir. Floyd’un “Nefes Alamıyorum” şeklindeki son sözleri dünya çapında ırkçılık karşıtı bir slogan olarak tarihe geçmiştir. Bu olay “Black Lives Matter” hareketinin zemin kazanmasına yol açmış ve dünyanın pek çok ülkesinde eylemler yapılmıştır. Bu eylemler ABD sınırları ile kalmamış tüm dünyaya yayılmış ve destek görmüştür. ABD içerinde devam eden protestolarda eylemler yağma ve direnişe dönmeye başlamış ve ABD’li yetkililer tarafından sokağa çıkma yasağı ilan edilmesine sebep olmuştur.
2020 yılının bir diğer ve en önemli başlığı kuşkusuz 2019 sonlarında Çin’in Wuhan kentinden 2020 yılında tüm dünyaya yayılan Covid- 19 hastalığı olmuştur. Hastalığın bulaşıcı olması sebebiyle kısa sürede milyonlarca insana ulaşmış ve dünya çapında hastalığa bağlı binlerce ölüm gerçekleşmiştir. Bu süreçte devletler hastalığın ülkelerine girmemesi amacı ile sınırlarını kapatmış ve dünya genelinde uçuşlar iptal edilmiştir. Ancak bu uygulamalar beklenilen sonucu vermemiş ve hastalık tüm ülkelere yayılmıştır. Ülkeler kendi içlerine giren hastalığın daha fazla yayılmasını önlemek amacıyla belirli gün ve saatlerde sokağa çıkma yasağı uygulamak zorunda kalmıştır. İlk dalga 2020 yaz aylarına doğru yaşanmış olup 2020 sonlarında pek çok ülke ikinci dalgayı yaşamaktadır.
2020 yılında ekonomide neler oldu?
Covid -19 dışında dünya çağında yaşanan bir başka önemli gelişme olarak 2020 Amerika Birleşik Devletleri seçimi gelmektedir. Seçimler 3 Kasım tarihinde gerçekleşmiş olup, seçimlerin galiba Başkan Donald Trump’a karşı yarışan Joe Biden olmuştur. Biden’ın seçimi kazanması sonrası seçime pek çok itiraz gelmiş ve seçim ABD tarihinin en şaibeli ve tartışmalı seçimi olmuştur. Mevcut Başkan Donald Trump, Biden ve ekibini seçime hile karıştırmak ile suçlamış ancak sonuç olarak Joe Biden ABD’nin 46. başkanı olarak seçilmiştir.
Avrupa için önemli bir gelişme olan ve 2016 yılında sürecin başladığı Brexit süreci 2020 yılında sonlanmış ve İngiltere resmen birlikten ayrılmıştır. İngiltere’nin birlikten ayrılması sonrası 2021 yılının sonlarında güncel olarak birlik ile ticari konularda bir anlaşmaya varmış ve adil alanlarda rekabet etme konusunda fikir birliği yapılmıştır.
2020 yılının bir diğer önemli başlığı Azerbaycan ve Ermenistan arasında patlak veren Karabağ savaşı olmuştur. 1988 yılından beri iki ülke arasında devam eden rekabet ve 2020 de yaşanan savaş kasım ayında son bulmuş ve Ermenistan resmi olarak yenilgiye uğratılmıştır. Savaş neticesinde Ermenistan Karabağ topraklarından çekilmiş ve savaş sonu anlaşmasını imzalamıştır. Toplamda 286 köy, kasaba ve bucak ermeni işgalinden kurtulmuş ve bu galibiyet Azerbaycan ve Türkiye tarafından büyük bir coşku ile karşılanmıştır. Azerbaycan savaş sırasında Türk yapımı İHA ve SİHA’ları kullanmış ve bu silahlar ile Türkiye Azerbaycan’a destekte bulunmuştur. Ayrıca Ak Parti genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan her fırsatta kardeş ülke Azerbaycan’ın yanında olduğunu belirtmiştir.
2020 yılında corona virüs dışında dünyada neler oldu?
Bir başka olay İran Generali Kasım Süleymani’nin Bağdat’ta öldürülmesi olayıdır. ABD’den Pentagon’un yaptığı açıklamaya göre Süleymani ve Haşdi Şabi liderlerinden Ebu Mehdi El- mühendis Bağdat havalimanına yapılan saldırı sonucu öldürülmüşlerdir. Bu kayıplar İran tarafından büyük bir üzüntü ile karşılanmış ve Süleymani’nin cenazesine binlerce İranlı katılmıştır. İranlı yetkililer Kasım Süleymani ve El- mühendis’in yerini istihbarat bilgisi olarak ABD’ye veren Mahmud Musevi Mecd’i idam etmişlerdir.
2020 yılında kaybettiğimiz değerler arasında futbol ve basket camiyası için en önemli isimlerin başında gelen Kobe Bryant ve Maradona gelmektedir. Kobe Bryant, Calabasas kentinde helikopter kazası neticesinde kızı ile birlikte hayatını kaybetmiştir. Maradona ise kronik kalp yetmezliği sonucu hayatını kaybetmiştir. Spor camiyasının efsane isimlerinden olan Kobe ve Maradona spor dünyasını adeta yasa boğmuştur.
Yine 2020 yılının başında Ukrayna’ya ait bir yolcu uçağı İran’da kalkışından kısa bir süre sonra düşmüş ve içinden kurtulan yolcu ve pilot çıkmamıştır.
Felaketlerle anılan 2020’de neler yaşandı?
4 Ağustos günü Lünban’ın Beyrut kentinde bulunan bir limanda patlayıcı maddelerin saklandığı bir depoda patlama yaşanmış ve çok sayıda insan hayatını kaybetmiştir. Ülkenin cumhurbaşkanı patlamaya sebep olan maddelerin altı yıldır patlayan depoda olduğunu belirtmiştir. Patlamaya ilişkin çeşitli spekülasyonlar ortaya çıkması üzerine ülke çapında eylemler düzenlenmiş ve çeşitli gösteriler yapılmıştır. Bunun üzerine ülkede başbakan istifasını açıklamıştır.
Bir başka siyasi gösteri olayları Belarus’ta yaşanmış olup, yirmi altı yıldır görevde olan devlet başkanı Alexandr Lukaşenko yönetimine karşı halk isyan bayrağını çekmiştir. Gösteriler 24 Mayıs günü başlamış ve seçimler öncesinde ve sırasında devam etmiştir. Seçimler sonrası mevcut başkanın bir kez daha kazanması ile muhalefet seçime hile karıştığı iddiasında bulunmuş ve gösteriler iyice alevlenmiştir. Bunun üzerine ülkede çok sayıda gözaltı kararı çıkmış ve protestocular hapse atılmaya başlanmıştır.
2020 yılında bir ilk yaşanmış ve ilk kez ABD’li şirket SpaceX uzaya insan göndermiştir. Özel bir şirketin uzaya insan göndermesi bakımından bir ilki teşkil etmektedir. Elon Musk’a ait olan şirket dört astronot ile birlikte başarılı bir şekilde görevini getirmiş ve ilk kez insanlı uçuşunu gerçekleştirmiştir. Yine uzay alanında başka gelişmeler de yaşanmış ve ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) uzayda su varlığını teyit etmiştir. Ayın güneş gören yüzünde su varlığı ilk kez tespit edilmiş olup, 2024 yılında aya iki astronot göndereceklerini açıklamışlardır. 2020 yılı mayısında bilim insanları dünyaya bin ışık yılı uzaklıkta bulunan bir karadelik tespit ettiklerini duyurmuşlardır. Karadeliğin güneşin bir milyar katı büyüklüğünde olduğu kaydedilmiştir.
Tuzla Gazetesi 2022